Z pojęciem "cudowne dziecko" spotykamy się w różnych dziedzinach
życia. Również w szachach kilkoro niezwykle uzdolnionych dzieciaków okrzyknięto "wunderkindami". Jednym z nich był późniejszy mistrz
świata Boris Spasski. Niedawno wpadła mi w ręce partia 12-letniego Bory, grana w mistrzostwach juniorów. Myślę,
że warto zapoznać z nią szersze grono miłośników królewskiej gry.
1.d4
d5
2.c4
dxc4
Oczywiście, nie chodzi tutaj o zdobycie piona, którego nie da się na dłuższą metę obronić. Czarne chwilowo oddają centrum, w zamian wyprzedzają partnera w rozwoju i następnie uderzeniami c7-c5 lub e7-e5 starają się rozbić utworzoną strukturę pionową.
3.Sf3
Po 3.Sc3 nieprzyjemne jest 3...e5!?
3...Sf6
4.e3
c5
5.Gxc4
e6
6.0-0
Powstała kluczowa pozycja tego debiutu. Czarne mają teraz do dyspozycji dwie główne kontynuacje 6...Sc6 i 6...a6!
6...a6
Najbardziej elastyczny ruch. Czarne pozostawiają sobie prawo wyboru marszruty skoczka b8, jednocześnie przygotowując aktywne działania na hetmańskim skrzydle. Białe uzyskują lepsze szanse w wariancie:
6...cxd4!?
7.exd4
Gd6
8.Sc3
0-0
9.Gg5
Sc6
10.Wc1
Ge7
11.h3
h6
12.Ge3
a6
13.Hd2
itd.
7.He2
Na uwagę zasługuje
7.Sbd2!?
Sc6
8.Sb3
b5
9.Ge2
cxd4
10.Sfxd4
Gb7
11.a4
z dobrą grą białych.
7...b5
8.Gb3
Po 8.Gd3 cxd4 9.exd4 Ge7 czarne wyrównują grę (Rojzman).
8...Sc6
9.Sc3
Inny plan zastosowały białe w poniższej partii:
9.Wd1
c4
10.Gc2
Sb4
11.e4
Sxc2
12.Hxc2
Gb7
13.d5
exd5
14.Sc3
Gc5
15.Gg5
d4
16.Sxd4
Gxd4
17.Ge3
Gxe3
18.Wxd8+
Wxd8
19.fxe3
0-0
20.Wd1
Wxd1+
21.Hxd1
Sxe4
22.Sxe4
Gxe4
23.Hd6
Wa8
24.g4
h6
25.Kf2
Gb7
26.Hd7
Ge4
27.Hd6
Gb1
28.a3
Gg6
29.Kf3
Gc2
30.Hc6
Wd8
31.Hxa6
Gd1+
32.Kf4
Ga4
33.h4
Kh7
34.Hb7
Wd2
35.He4+
Kg8
36.He8+
Kh7
37.He4+
Kg8
38.He8+
Kh7
39.He4+
Kg8
40.He8+ z
remisem, Barsov - Van Wely Loek, Holandia 1994.
9...cxd4
Z tą wymianą nie należało się śpieszyć. Lepsze było 9...Gb7. Można również grać:
9...Sa5
10.dxc5
Sxb3
11.axb3
Gxc5
12.e4
Gb7
13.e5
Sd7
14.Wd1
Ge7
15.Gf4
0-0
16.Wac1
Wc8
17.He3
Wc7
18.Sd4
b4
19.Sa4
Wxc1
20.Wxc1
Ha5
21.Sc6
Gxc6
22.Wxc6
Hd5
23.Hf3
Hxf3
24.gxf3
g5
25.Wc7
Wd8
26.Ge3
Kg7
27.f4
h6
28.fxg5
hxg5
29.Kg2
Kg6 z
remisem, Oll - Tkaczew, Groningen 1997.
10.Wd1
Gb7?
Dokładniejsze było 10...Ge7. Nie na wiele się zdała nowinka zastosowana w partii Bystryakowa - Belenkaya, St.Petersburg 2007:
10...d3
11.Wxd3
Hc7
12.e4
Gd6
13.Wxd6
Hxd6
14.e5
Sxe5
15.Sxe5
0-0
16.Gf4
Hb6
17.Gc2
Gb7
18.Gg5
Hd8
19.Wd1
He7
20.Wd7
Hxd7
21.Sxd7
Sxd7
22.Hd3
g6
23.Hxd7
b4
24.Hxb7
bxc3
25.bxc3
Wab8
26.He7
Wb2
27.h3
1-0.
11.exd4
Sb4
Okazuje się, że zablokować pionka d4 się nie da. Lepsze było:
11...Sa5
12.d5
(12.Gc2
Ge7
13.Se5
0-0
14.Gg5
Wc8
15.Wac1
Sc4
16.Gd3
h6
17.Gh4
Sxe5+/=)
12...Sxb3
13.dxe6
Hxd1+
14.Sxd1
Sxa1
15.exf7+
Kxf7
16.Sg5+
Kg6
17.Hd3+
Kh5
18.Hf5
Gc8
19.Se6+
Kh4
20.g3#
1-0 P.Nielsen - Bentzen, Dania 2001.
12.d5!!
Efektowne i niespodziewane uderzenie, w wydawałoby się najbardziej kontrolowanym punkcie szachownicy. Czarnych gubi niefortunna pozycja króla, który pozostał w centrum szachownicy.
12...Sbxd5
13.Gg5
Ge7
14.Gxf6
gxf6
15.Sxd5
Gxd5
Jeżeli 15...exd5, to 16.Sd4!
16.Gxd5
exd5
17.Sd4!
Kf8
Niestety od razu przegrywało 17...0-0? 18.Sf5, z podwójną groźbą 19.Sxe7+ i 19.Hg4+. Nie ratowało, chociaż przedłużało nieco opór:
17...Hd7
18.We1
Kf8
19.Hh5
h6
20.Sf5
Gd6
21.Wad1
a5
22.g3
Gc5
23.We2
Wd8
24.Wc2
Ge7
25.Wd4
Wh7
26.Wg4
He6
27.Kg2
Gd6 itd.
18.Sf5
h5
19.Wxd5!
Hxd5
20.Hxe7+
Kg8
21.Hxf6
W tym miejscu czarne uznały się pokonanym.
Zadziwia dojrzałość, z jaką nastolatek przeprowadził swoje głębokie plany strategiczne.
1-0