Świeto Zmarłych skłania do refleksji i zadumy nad czasem minionym, ale również wyzwala potężne pokłady wspomnień o tych, którzy już odeszli, wśród nich o wielu szachistach. Kilkanaście miesięcy temu pożegnaliśmy w Siemianowicach
Śląskich ś.p. Mieczysława Raczynskiego. Był to człowiek bez reszty oddany ulubionej dyscyplinie - szachom. Silny praktyk, ofiarny działacz, ceniony sędzia, pasjonował się również problemistyką. Mnie był szczególnie bliski, bo można powiedzieć,
że przez wiele lat był moim "społecznym" trenerem i zarazem przyjacielem.. Ale gdy siadaliśmy do gry, a rozegraliśmy setki "blitzów" i kilkanaście partii turniejowych, sympatie odkładaliśmy na bok i walczyliśmy jak lwy, aby udowodnić swą wyższość. Jedną z tych partii chciałbym przypomnieć.
1.e4
c5
2.Sf3
d6
3.d4
cxd4
4.Sxd4
Sf6
5.Sc3
g6
Wariant smoczy charakteryzuje się tym,
że czarnopolowy goniec czarnych zajmuje aktywną pozycję na długiej diagonali a1-h8, skąd po ewentualnej długiej roszadzie białych, może odegrać poważną rolę w ataku na króla przeciwnika.
6.Ge3
Gg7
7.f3
Ruch ten początkuje "atak Rauzera". Białe zamierzają grać Hd2, 0-0-0 i następnie atakować pionami pozycję czarnej roszady.
7...0-0
8.Hd2
Sc6
9.Gc4
Możliwe jest również
9.0-0-0
a6
10.g4
Sxd4
11.Gxd4
Ge6
12.h4
Ha5
13.a3
h5
14.Hg5
b6
15.gxh5
Hxg5+
16.hxg5
Sxh5+/=.
9...a6
10.0-0-0
Hc7
Częściej grywa się
10...Ha5!?
11.Gb3
Sxd4
12.Gxd4
Ge6
13.Kb1
Gxb3
14.axb3
Wfd8
15.g4
Wac8
16.g5
Sh5+/=.
11.Gb3
Słabsze jest
11.Sxc6
bxc6
12.Gh6
Gxh6
13.Hxh6
Wb8
14.Whe1
Ha5
15.He3
Sd7=.
11...Sa5
Inne możliwości czarnych:
I. 11...Sxd4 12.Gxd4 Ge6 13.g4 Wac8 (13...b5 14.h4 Wac8 15.h5 Gxb3 16.axb3 b4 17.Sa4 Gh6 18.hxg6 Gxd2+ 19.Wxd2 fxg6 20.Sb6 Wb8 21.Sc4 e5 22.Ge3 Se8 23.Wh3 a5 24.Gh6 Wf7 25.Se3 a4 26.bxa4 b3 27.Sd5 Hc4 28.Wf2 Ducros Salva,A -Canyelles Frau,J /Palma de Mallorca 2000/0-1 (40); 13...Wfc8 14.h4 b5 15.Gxe6 fxe6 16.h5 b4 17.Se2 a5 18.hxg6 hxg6 19.Kb1 a4 20.Wc1 Hb7 21.Hg5 b3 22.Hxg6 e5 23.g5 bxc2+ 24.Ka1 exd4 25.gxf6 exf6 26.Hh7+ Kf8 27.Sxd4 Wab8 28.Se6+ Granda Zuniga,J-Leon,A /Las Palmas 1997/1-0 (38)) 14.h4 h5 15.Gxe6 fxe6 16.Hg5 Kh7 17.Ge3 Hc6 18.gxh5 Sxh5 19.Hxe7 Wxf3 20.Whe1 Wc7 21.Hxd6
II.
11...b5
12.h4
h5
13.Kb1
Sa5
14.g4
Sc4
15.Gxc4
Hxc4
16.gxh5
Sxh5
17.Whg1
Gb7
18.Sce2
Wac8
19.Sg3
Sxg3
20.Wxg3
Gxd4
21.Gxd4
e5
22.Ge3
Wfd8
23.Gg5
Wd7
24.Gf6
He6
25.Hg5
Wdc7
26.Wg2
Bukowski,H-Apel,W /Berlin 2007/1-0.
12.Gh6
Białe bezwłocznie przystępują do likwidacji "duszy pozycji" czarnych, czyli czarnopolowego gońca g7. Można było też od razu rozpocząć atak pionami:
12.g4!?
12...b5
13.g5
(13.h4
Sc4
14.Gxc4
Hxc4
15.h5
Gb7
16.Gh6
e6
17.Gxg7
Kxg7
18.hxg6
fxg6
19.Hh6+
Kf7
20.g5
Sh5
21.Hxh7+
Sg7
22.Wh6
Wg8
23.Hxg6+
Kf8
24.Hf6+
Ke8
25.g6
Hc7
26.Sxe6
Sxe6
27.Hxe6+
Kf8
28.g7+
Hxg7
29.Wf6+
Hxf6
30.Hxf6+
Ke8
31.Wxd6
Wg1+
32.Sd1
Wc8
33.We6+
Kd7
34.We7+
Kd8
35.Hf8#
Mougan Gonzalez Santiago - Gabaldon Martinez Cristina, Padrun 2008- 7-29 Ch Spain (juniors) (under 18))
13...b4
14.Sa4
Sd7
15.Hxb4
Wb8
16.He1
Sc5
17.Sc3
Gh3
18.Sd5
Saxb3+
19.axb3
Hb7
20.Hf2
Ge6
21.Sc3
a5+/=.
12...Sxb3+
Do równej gry prowadziło:
12...Gxh6!?
13.Hxh6
b5
14.Kb1
Sxb3
15.cxb3
b4
16.Sd5
Sxd5
17.exd5
Hb7
18.Sc6
a5
19.g4
We8
20.Wc1
e5
21.h4.
13.axb3
Ha5?!N
Zazwyczaj w tej pozycji czarne kończą rozwój ruchem :
I. 13...Gd7 14.Gxg7 (14.h4 Gh8 15.Gxf8 Kxf8 16.g4 b5 17.h5 b4 18.Sd5 Sxd5 19.exd5 Wc8 20.Wh2 Ha5 21.Kb1 Hxd5 22.hxg6 Hxd4 23.Hxd4 Gxd4 24.Wxd4 hxg6 25.Wh8+ Kg7 26.Wxc8 Gxc8 27.Wxb4 g5 28.Kc1 e5 29.Kd2 d5 30.c3 Ge6 31.Ke3 f5 32.gxf5 Gxf5 33.Wb6 Gc2 34.b4 e4 35.Wxa6 Kf7 36.Wd6 exf3 37.Kxf3 Gd1+ 38.Kg3 Gb3 39.Kg4 Ke7 40.Wg6 Gc2 41.Wxg5 Kd6 42.Kf4 Kc6 43.Ke5 Gb3 44.Kd4 Gc4 45.Wg8 Kb5 46.Wc8 Ka4 47.Wc5 1-0, Raspopovic Stanisa - Arandjelovic Dragoljub , Belgrade 2003 It (open) "Jezero 2003") 14...Kxg7 15.g4 Gc6 16.h4 h5 17.gxh5 Sxh5 18.Sf5+ Kf6 19.Sd5+ Gxd5 20.Hg5+ 1-0, Vyhnalek Bohuslav - Halama Vratislav, Nachod 1998 It (open)
II.
13...Gxh6
!?
14.Hxh6
b5
15.h4
e5
16.Sde2
Ge6
17.Hg5
Sh5
18.g4
Sg7
19.Kb1
b4
20.Sa4
Wac8
21.Wd2
d5
22.h5
f6=.
14.Kb1
We8
Ciekawe było
14...e5!?
15.Gxg7
Kxg7
16.Sde2
Wd8
17.g4
Ge6
18.h4
h5
19.g5
Sg8+/=.
15.Gxg7
Kxg7
16.g4
Gd7
Oryginalny sposób obrony początkuje posunięcie
16...h6!?
17.h4
Wh8
18.g5
Sh5
19.gxh6+
Wxh6
20.Hg5
Hxg5
21.hxg5
Wh8
22.Sd5
Ge6
23.Sc7+/=.
17.h4
Gc6?
Nie można biernie przypatrywać się, jak białe piony nadgryzają fortecę nieprzyjacielskiego króla. Konieczne było 17...h5.
18.h5
Wh8
19.h6+?!
Znacznie lepsze było:
19.hxg6!
fxg6
(19...hxg6
20.Sf5++-)
20.Hh6+
Kg8
21.Se6
(21.g5
Sd7
22.f4
Sf8
23.Whf1
Wc8
24.f5
He5
25.Hh3
Wc7+-)
21...Kf7
22.Sg5+
Kg8
23.Se2
He5
24.f4
Sxg4
25.fxe5
Sxh6
26.Wxh6
dxe5
27.Sc3
a5
28.Wdh1
Kg7+-.
19...Kf8
20.Whe1
Wg8
Czarne szukają sposobu, by wprowadzić do gry "uwięzioną" wieżę.
21.e5
Zasługiwało na uwagę
21.g5!?
21...Se8
22.f4
Wc8
23.He2
Wb8
24.e5
d5
25.e6
f6
26.Sf3
Hc5
27.Se5
Wd8+- .
21...dxe5
22.Hg5
Hc7
23.Wxe5
Dokładniejsze było
23.Sxc6
bxc6
24.Wxe5
Se8
25.Wc5
Sf6
26.We1
Hd6
27.Wce5
We8+-.
23...We8
Po
23...Wd8
mogło nastąpić
24.Wee1
Wd6
(24...Wd7
25.Sxc6
bxc6
26.Wxd7
Hxd7
27.Wd1
Sd5
28.Sxd5
f6
29.He3
cxd5+-)
25.b4
Wd7
26.Hc5
Se8
27.Sxc6
Wxd1+
28.Wxd1
Hxc6
29.Se4
Hxc5
30.bxc5
g5
31.Wd7
f5
32.gxf5
g4
33.fxg4+-.
24.Wde1
Hd6
25.Hf4
g5
Alternatywą było
25...Wd8!?
26.Wd1
Hb8
27.g5
Sh5
28.He3
Hc7
29.We1
Wd7
30.f4
a5
31.Sa4
Gxa4
32.bxa4
b6+-.
26.He3
e6
27.Sxc6
Najprostsze.
27...Hxc6
28.Wxg5
Wxg5
29.Hxg5
Hxf3
30.Hg7+
Ke7
31.g5
Sd7
Najlepsze odejście skoczkiem było na h5, po czym mogło nastąpić:
31...Sh5
32.Hxh7
Wd8
33.b4
Hf4
34.Se4
Hg4
35.Ka2
e5
36.Wf1
Sf4
chociaż i w tym wypadku wynik partii mógł być tylko jeden, zwycięstwo białych.
32.Hxh7
Sf8
33.Hg7
Sg6
Przedłużało opór
33...Wd8
34.h7
Sg6
35.Se4
b6
36.Hf6+
Hxf6
37.gxf6+
Ke8
38.Wg1
Kd7
39.Wd1+.
A tak w partii nastąpiło jeszcze:
34.Hd4
Wd8
35.Hc5+
Ke8
36.Se4
Wd1+
37.Wxd1
Hxd1+
38.Ka2
Kd7
39.Sf6+
Kd8
40.h7
Hd2
41.c3
Hh2
42.Hd4+
Kc7
43.Hd7+
Kb6
44.Hxf7
Hc2
45.Hxe6+
Kc7
46.Se4
Sh8
47.He5+
Kc6
48.Hd6+
Kb5
49.Hc5#