W 1999 roku na łamach czasopisma "Szachy-Chess" ogłoszono konkurs na skomentowanie tej partii. Jury w składzie: W. Sziszkin i K. Mitoń, uznało moje uwagi za najlepsze. Przytaczam je poniżej, okraszając kilkoma istotnymi komentarzami samego Szirowa - oznaczone inicjałami AS.
1.c4
e5
Dzień przed tą partią nie wygrałem znacznie lepszej pozycji z Ilescasem i mając 50%, prawie straciłem szansę na wysokie miejsce. Byłem jednak gotowy walczyć do końca i to, przy odrobinie szczęścia, mi się wynagrodziło. (AS)
2.g3
f5
Czarne zbudowały silne pionkowe centrum i przeszkadzają w przeprowadzeniu ruchu e2-e4. Wielu zwolenników mają też inne kontynuacje, jak chociażby 2...Sf6 (Kamski, Timman), 2...Sc6 (Anand, Nunn), 2...g6 (Karpow), 2...d6 (Short, Anand) i 2...c5 (Z.Polgar).
3.Gg2
Sf6
Na uwagę zasługuje 3...Sc6, jakoś wstydliwie pomijane w podręcznikach debiutowych.
4.d3
W praktyce często spotyka się inną kolejność posunięć, a mianowicie 4.Sc3 Sc6 5.d3.
4...Gb4+
W tym miejscu próbowano różnych posunięć. Oto kilka przykładów:
I. 4...g6 5.Sf3 d6 6.0-0 Gg7 7.Sc3 0-0 8.Wb1 h6 9.b4 g5 10.b5 c5 11.bxc6 bxc6 12.Ga3 We8 13.Sd2 Ge6 14.Ha4 d5 15.cxd5 cxd5 16.Sc4 dxc4 17.Gxa8 cxd3 18.exd3 Hxd3 19.Sb5 Gxa2 20.Sd6 Gxb1 21.Sxe8 Sbd7 22.Sxg7 Kxg7 23.Hxa7 Ga2 24.Gb2 Gc4 25.Wc1 Kg6 26.Ha3 Hxa3 27.Gxa3 Gd5 28.Gxd5 Sxd5 29.Wc6+ S5f6 30.Kf1 g4 31.Gc1 h5 32.Ke2 Kf7 33.Gb2 Se4 34.Ke3 Sef6 35.Wd6 Ke7 36.Ga3 Kf7 37.Kd3 Sf8 38.Wxf6+ Kxf6 39.Gxf8 Ke6 40.Gh6 Kd5 1-0, Xu-Szirow, Lucerna 1993.
II. 4...d6 5.Sc3 Ge7 6.f4 exf4 7.Gxf4 0-0 8.Sf3 c6 9.Hd2 Sa6 10.0-0 Sc5 11.Sd4 Sg4 12.h3 Se5 13.Wf2 Gf6 14.Ge3 g6 15.Waf1 Gg7 16.Sf3 Se6 17.Sg5 He7 18.b3 Gd7 19.d4 Sf7 20.Sxf7 Wxf7 21.d5 Sc7 22.Gd4 Gxd4 23.Hxd4 c5 24.Hd3 Waf8 25.Kh1 Se8 26.e4 fxe4 27.Wxf7 Wxf7 28.Hxe4 Hxe4 29.Sxe4 Wxf1+ 30.Gxf1 Gf5 31.Sc3 g5 32.h4 g4 33.Kg1 Kf7 34.Kf2 Kf6 35.Ke3 Ke5 36.Gd3 Gxd3 37.Kxd3 Sg7 38.Sd1 Sf5 39.Se3 Sxg3 40.Sxg4+ Kf5 41.Sf2 Ke5 42.Sg4+ Kf4 43.Sh6 Sf5 44.Sf7 h5 45.b4 b6 46.b5 Sxh4 47.Sxd6 Sg6 48.Sf7 h4 49.Ke2 Ke4 50.Sd6+ Ke5 51.Sc8 Kd4 52.Sd6 Se5 53.Kf2 Sxc4 54.Sc8 Kxd5 55.Sxa7 h3 56.Kg3 Sd2 57.Kxh3 c4 58.Kg3 c3 0-1, Serper-Dołmatow, Manila 1992.
III.
4...Ge7
5.Sf3
d6
6.0-0
0-0
7.Sc3
a5
8.a3
c5
9.Gg5
Sc6
10.Se1
h6
11.Gxf6
Gxf6
12.Sc2
g5
13.Wb1
Gg7
14.b4
e4
15.Sd5
exd3
16.exd3
cxb4
17.axb4
f4
18.bxa5
Se5
19.Ge4
Wxa5
20.gxf4
gxf4
21.Kh1
f3
22.Sce3
Wa2
23.Sc3
Sg4
24.Sxg4
Gxc3
25.Hb3
Ha5
26.c5+
Kh8
27.Sxh6
Gh3
28.Sf7+
Kg7
29.Sg5
Gxf1
30.Hxb7+
Kh6
31.Hh7+
Kxg5
32.Hg6+
Kh4
33.Hh6+
Kg4
34.Wxf1
1-0 I.Almasi-Varga, Węgry 1993.
Ruch w tekście ma na celu wymianę czarnopolowego gońca za jedną z lekkich figur przeciwnika i dopiero później zagranie pionkiem
na d6.
5.Sc3
Druga możliwość to
5.Gd2
Gxd2+
6.Hxd2
0-0
7.Sc3
d6
8.e3
c6?!
(Ciekawe, że cztery lata wcześniej w partii Nei-Conquest, Komotini 1992, czarne zagrały w tym wariancie silniej
8...Sc6
i po
9.Sge2
Ge6
10.Sd5
Gxd5
11.cxd5
Se7
12.Sc3
He8
13.0-0
Kh8
14.Wac1
a6
15.f4
exf4
16.gxf4
Sg6
17.Gh3
Sh4
18.Hf2
Hh5
uzyskały przewagę.)
9.Sf3
Ge6
10.Sg5
He7
11.0-0
Sbd7
12.f4
h6
13.Sxe6
Hxe6
14.Gh3
Sg4
15.e4
h5
16.Gg2
fxe4
17.Sxe4
exf4
18.gxf4
d5
z równą grą.
5...Gxc3+
6.bxc3
d6
7.Sf3
Logicznie wygląda 7.Wb1 i jeśli 7...e4, to 8.Sh3 0-0 9.0-0 We8 10.Ge3.
7...c5
Nie byłem dobrze zapoznany z tym wariantem i mniej więcej w tym momencie zacząłem improwizować. (AS)
8.0-0
Sc6
9.Se1
Dość typowy manewr w tej pozycji. Skoczek zmierza na pole d5. Kosztuje to jednak sporo cennych temp i wydaje mi się,
że gra nie jest warta świeczki. Tym bardziej, że białe dysponują naturalnym ruchem 9.Wb1, np. 9...0-0 10.Gg5 h6 11.Gf6 Hf6 12.Sh4, z lepszą grą.
9...0-0
10.Sc2
Ge6
11.Se3
Hd7
12.Sd5
Se7
Skoczek na d5 denerwował mnie. (AS)
13.Hb3
Wytworzyła się paradoksalna sytuacja. Obiektywnie rzecz biorąc, do minimalnej przewagi białych prowadziło 13.Sf6 Wf6 14.Wb1 Wb8 15.Gg5 Wf8 16.f4. Wiązało się to jednak z dobrowolną wymianą skoczka, który przebył szmat drogi (Sf3-e1-c2-e3-d5), co oczywiście nie satysfakcjonowało arcymistrza Korcznoja. Potwierdza to wysunięta wcześniej tezę,
że plan wybrany przez białe nie był najlepszy.
13...Sexd5
14.cxd5
Gf7
15.c4
Gh5
Chociaż białe dobrze stoją w centrum i mają przyjemne perspektywy na skrzydle hetmańskim, nadal zbyt optymistycznie oceniałem swoje szanse na atak.
Łatwiej powiedzieć niż zrobić. (AS)
16.f3
Dobre było również 16.We1.
16...Wae8
Po zakończeniu partii żałowalem,
że wykonałem to posunięcie. Na poważną uwagę zasługiwało zarówno 16...f4 jak i 16...h6 17.e4 fe4 18.de4 g5 z niejasną grą.
(AS)
17.e4
Silniejsze było 17.Gh3 i jeżeli 17...Gg6, to 18.e4 b6 19.Gb2 Wf7 20.f4.
Wygląda nieźle, ale pozwala czarnym skomplikować grę, na co liczyłem. Dokładniejsze było 17.Gh3! (lub po wtrąconym 17.Wb1!?), np. 17...h6 18.e4 Gg6 19.Wb1 b6 20.Hb5, z dobrą grą białych. (AS)
17...f4?
Czarne zbyt optymistycznie oceniają swoją pozycję. Do równej gry prowadziło17...fe4 18.de4 b6.
18.gxf4
exf4
19.d4?
Białe mogły uzyskać wyraźną przewagę, grając odważnie 19.Gf4! i jeżeli 19...Sd5, to 20.Gd6 Hd6 21.cd5 b6 22.Wad1.
Niespodzianka! Możliwe było 19.Gb2 z tą samą ideą, ale bez komplikacji. Czarne musiałyby iść na wariant 19...Hc7 20.d4 Sd7 21.Gh3, z niejasną grą. Naturalnie przede wszystkim liczyłem wariant 19.Gf4 Sd5! 20.Gd6 Sf4 21.Gf8 Wf8, z niejasną grą. Moim zdaniem inicjatywa czarnych rekompensuje im oddany materiał. (AS)
19...cxd4
20.Gb2
Jeszcze teraz dobre było 20.Gf4.
20...Sxe4
Spektakularna ofiara figury, która przy prawidłowej obronie przeciwnika prowadzi jedynie do remisu!
Lepsze było 20...Hc7 21.Gd4 Sd7, z niejasną pozycją, ale ja bardzo chciałem wygrać i z uwagi na słabą formę Korcznoja, zdecydowałem się na ryzyko i poświęciłem figurę.
(AS)
21.fxe4
Hg4
22.h3
Teraz pozycja białych się rozpada. Po jedynym 22.Hh3 nie przechodziło 22...Hg6?! 23.Kh1 Ge2 (23...f3 24.Gf3 Gf3 25.Wf3 He4 26.Waf1 chyba po prostu przegrywało) 24.Gd4 Gf1 25.Wf1 We4 26.Ga7+/- (para silnych gońców). Nie jest wykluczone,
że najlepsze było 22...f3 23.Hg4 Gg4 24.h3 Gh5 25.Gh1 We4 26.Wf2 d3 27.Wd1 Wc4 28.Wa3 Wcf4 z dobrymi szansami na remis, dzięki pozycji gońca na h1. (AS)
22...Hg5
Po 22...Hg6? 23.Kh2 białe wreszcie mogły złapać oddech. (AS)
23.Kh1
23.Kh2 f3 24.Gf3 Gf3 25.Wf3 Hd2 26.Kh1 Wf3 27.Hf3 Wf8 również było na korzyść czarnych, ale stanowiło też najlepszą praktyczną szansą białych. (AS)
23...Hh4
24.Kg1
Z nadzieją powtórzenia pozycji. Czarne jednak prą dalej do przodu.
Najprawdopodobniej za późno na 24.Kh2, ze względu na 24...f3 25.Gf3 Gf3 26.Wf3 Wf3 27.Hf3 Wf8 28.Hg4 Wf2 29.Kg1 Hg4 30.hg4 Wb2 -+. (AS)
24...Wf6
25.Gxd4
Wg6
26.Kh1?
A to jest już przegrywającym błędem. Prawdopodobnie białe przeoczyły następującą teraz kombinację, gdyż w przeciwnym razie zagrałyby 26.Ga7!, co po 26...We4 27.Wf2 f3 28.Wf3! Gf3 29.Hf3 lub 26...We5 27.Gf2 Hg5 28.Gg3 f3 29.Hb7, zapewniało im ratunek.
Decydujący bląd. Większy opór można było stawiać po 26.Hd3 (26.Gf2? Hg5 27.Gg3 f3-+), chociaż 26...Hg5! (tylko nie 26...Wf8? 27.Wf3 Gf3 28.Hf3 Wg3 29.Gf2 Hf6 30.Hd1, z niejasną grą.) 27.Wf2 f3, z dalszym Hg3, dawało czarnym oczywistą przewagę. (AS)
26...Wxg2!
27.Kxg2
Wxe4
Atak czarnych jest nie do odparcia. (AS)
28.Gg1
Nie ratowało także 28.Gf2 z powodu 28...We2 29.Kg1 Hg5 30.Gg3 fg3 31.Wae1 He5.
28.Gf2 We2, z dalszym f3. (AS)
28...We2+
29.Kh1
Gg6
30.Gf2
Ge4+
i czarne poddały się wobec nieuchronnego mata. W sumie interesująca, choć nie pozbawiona błędow z obydwu stron, partia.
0-1