Jerzy Konikowski

O gambicie islandzkim [B01]

 1.e4 d5 2.exd5 Sf6 3.c4 e6!?

Gambit islandzki nie został jeszcze na tyle dokładnie zbadany, aby wydać jakąś konkretną ocenę o jego poprawności. Jedno jest pewne, że w przypadku nieznajomości otwarcia przez białe czarne mogą szybko przechwycić inicjatywę w swe ręce.

4.dxe6

Czarne nie powinny obawiać się ruchu 4.d4 Zobaczmy: 4...exd5 5.Sc3 Ge7 (5...Gb4!? 6.Sf3 c6 7.a3 Gxc3+ 8.bxc3 0-0 9.Ge2 We8=) 6.Gf4 Ge6 7.Hb3 Sc6! 8.cxd5 (Pozycja po 8.Hxb7 Sxd4 9.Gxc7 Hc8 10.Hxc8+ Wxc8 11.0-0-0 Wxc7 12.Wxd4 Gc5 13.Wd2 dxc4 14.Sf3 Ke7 jest nieco korzystniejsza dla czarnych.) 8...Sxd5 9.Hxb7 Scb4 10.Gb5+ Kf8 11.Gg3 Sc2+ 12.Kd2 Wb8 13.Hxa7 Sxa1 14.Sge2 Sxc3 15.Sxc3 Wa8 16.Hxc7 Hxd4+ 17.Kc1 Sb3+ 18.Kb1 Gf5+ 0-1, Reschop-K.Kerkhoff, Dortmund 1994.

4...Gxe6 5.d4

Według teorii jest to najsilniejsze posunięcie: otwiera drogę gońcowi i kontynuuje tym samym rozwój. Zobaczmy inne możliwości:

I. 5.Sf3 Sc6 (Po ruchu 5...He7 proponuję obejrzenie partii 1: Miezis-Kweinis, Bad Godesberg 1995 oraz partii 2: Kosmo-Smerdon, Goa 2002.) 6.Ge2 Gc5 7.0-0 Hd7 8.Sc3 i dalszy przebieg został omówiony w partii 3: Brunner-Manor, Berno 1990.

II. 5.Ge2 Sc6 (Na uwagę zasługuje 5...c5!? aby mieć pod kontrolą punkt d4. Posunięcie 5...He7!? zostało przedstawione w partii 4: Kobalija-Galego, Ohrid 2001.) 6.Sf3 Gc5 7.0-0 (7.Sc3 He7!? też wchodzi w grę 8.0-0 0-0-0 9.a3 Whe8 10.b4 Gd4 11.Gb2 Gxc3 12.Gxc3 Se4 13.Hb3 Gg4 14.Wfe1 Sxc3 15.Hxc3 Gxf3 16.Hxf3 Wxd2 17.Hg4+ Kb8 18.Kf1 f5-+ Garcia Roman-Villavicencio, Tenerifa 2001.) 7...Hd7 (Czarne przygotowują długą roszadę. Można też grać 7...0-0!? np. 8.Sc3 Gf5 9.a3 a5 10.Sb5 Gd3 11.b3 Gxe2 12.Hxe2 We8 13.Hd1 Sd4 14.Sbxd4 Gxd4 15.Wa2 Se4 16.Wc2 We6 z aktywna grą, Willmoth-Rutherford, Scarborough 2001) 8.Sc3 (Lub 8.d3 0-0-0 9.Ge3 Sd4 10.Sxd4 Gxd4 11.Sc3 a6 ze skomplikowaną grą) 8...0-0-0 9.a3 Whe8 10.d3 Gf5 11.Gg5 Gxd3 12.Gxd3 Hxd3 13.Ha4 Sd4 14.Sxd4 Hxd4 15.Sb5 Hg4 16.Gxf6 gxf6 17.b4 Gb6 18.Wac1 (18.Sxa7+ Kb8 19.Sb5 Wg8 20.g3 Wd3-+) 18...We5 19.h3 Hf4 20.c5 Gxc5 21.Wc3 (21.Wxc5 Wxc5 22.Sxa7+ Kb8 23.Sb5 Wc1 24.Ha7+ Kc8 25.Ha8+ Kd7 26.Hxb7 Wxf1+ 27.Kxf1 Hc4+ 28.Kg1 Hc6-+) 21...Gb6 22.g3 Hd2 23.Wc2 Hd3 i czarne wygrywają, Czerniajew-Liardet, Cannes 1997.

III. 5.d3 Sc6 6.Sf3 Gc5 (6...Gb4+!?) 7.Ge2 Hd7 (Dobre szanse daje czarnym także 7...He7!? 8.0-0 0-0-0 itd.) 8.0-0 0-0-0 9.Sbd2 Gg4 (9...Gf5!?) 10.Sb3 Gxf3 11.Gxf3 Gd4 12.Gf4 Whe8 13.Hd2 Se5 14.Gxe5 Wxe5 z aktywną grą za pionka.

5...Gb4+ 6.Gd2

Spotyka się także 6.Sc3 Se4 (6...He7!? zostało omówione w partii 5: Meyer-Heinzel, Dortmund 2007.) 7.Hd3 Gf5 8.a3 Gxc3+ 9.bxc3 0-0 10.Hf3 We8 11.Ge3 i dalszy przebieg partii proszę obejrzeć w partii 6: Ostojic-Oswald, Travemünde 1990.

6...He7

Po 6...Gxd2+ 7.Hxd2 He7 8.He2 Sc6 9.Sf3 0-0-0 czarne mają również dobre szanse: 10.d5 Whe8 11.Sbd2 (11.Sc3 Gxd5 12.0-0-0 Hc5 13.Hc2 Gxf3 14.Wxd8+ Wxd8 15.gxf3 Hh5 16.Wg1 Hxh2 17.Hf5+ Kb8 18.Wxg7 Hxf2 19.Hxf6 Hxf1+ 20.Kc2 Hf2+ 21.Kc1 Hd2+ 22.Kb1 Hd3+ 23.Ka1 Sb4 24.a3 Hf1+ 0-1 z powodu forsownego mata: 25.Sb1 Hxb1+! 26.Kxb1 Wd1# Sousa-C.Santos, Portugalia 1995. Oraz 11.Kd1 Hc5 12.He3 Sxd5! 13.cxd5 Gxd5 14.Hxc5 Gb3+ 15.Kc1 Wd1# Finn-Heasmann, Anglia 1993.) 11...Hc5 12.0-0-0 Sb4 13.dxe6 Hf5 14.Se4 Sxe4 15.Wxd8+ Wxd8 16.g4 Sxa2+ 17.Kc2 Ha5 18.Hxe4 Ha4+ 19.b3 Sb4+ 0-1, Bowers-Phillips, korespondencyjna 1994.

7.Gxb4 Hxb4+ 8.Hd2

Po 8.Sd2 czarne powinny grać 8...Sc6 np. 9.Sgf3 (Lub 9.d5 0-0-0 10.dxe6 Whe8 11.Ge2 Wxe6 12.Sgf3 Wde8 z naciskiem czarnych.) 9...0-0-0 10.d5 Sxd5! (Alternatywę 10...Whe8!? zobaczymy w partii 7: Fette-Wesseln, Bundesliga 1993.) 11.cxd5 (Lub 11.Hc2 Hc5 12.a3 Sdb4! 13.axb4 Sxb4 14.Hc3 Gf5 z silnym atakiem, analiza Dołmatowa.) 11...Gxd5 12.Ge2 Gxf3 13.gxf3 Whe8 14.a3 Hf4 z przegraną pozycją białych.

8...Sc6

Z ideą zakończenia rozwoju. Silne jest także 8...He7!? np. 9.He3 Sc6 10.Sf3 (Lub 10.Ge2 Hb4+ 11.Sc3 0-0-0 12.d5 Whe8 13.dxc6 bxc6 z dużymi komplikacjami.) 10...Sg4 11.He2 0-0-0 12.h3 (12.d5 Whe8!) 12...Whe8! 13.hxg4 Hb4+ 14.Hd2 (14.Kd1 Gxg4 15.Hd2 Gxf3+ 16.gxf3 Wxd4 17.Gd3 Hd6-+) 14...Gxg4+ 15.Ge2 Wxe2+! 16.Kxe2 Sxd4+ 17.Kf1 Hxc4+ 18.Kg1 Sxf3+ (18...Se2+!? 19.Kf1 Sg3+ 20.Kg1 Hf1+ 21.Kh2 Hxh1+ 22.Kxg3 Gxf3-+) 19.gxf3 Gxf3 20.Wh3 Hg4+ 21.Wg3 Hh5 22.Wxf3 Hxf3 0-1, Zarnicki-Fiorito, Buenos Aires 2000. 

9.Sc3 0-0-0 10.d5 Gg4 11.f3 Whe8+ 12.Ge2 Gf5 13.0-0-0 Sa5 14.g4 Gg6 15.b3

W partii Kuijf-Hodgson, Wijk aan Zee 1989, grano: 15.Sh3 Sd7 16.Sb1 Hb3! 17.Gd3 (17.Sc3 Hxa2!-+) 17...Hxa2 18.Hb4 We2! 19.Gxe2 Sb3+ z wygraną czarnych.

15...c6 16.Sh3 cxd5 17.g5

Przegrywa także 17.cxd5 Sxd5 18.Sxd5 Hc5+ 19.Hc3 (19.Kb2 Wxd5 20.Hxd5 Wxe2+-+) 19...Wxd5 20.Hxc5+ Wxc5+ 21.Gc4 Sxc4 22.bxc4 We2 23.Wd4 Wxa2 itd.

17...dxc4 18.Hb2 Wxd1+ 19.Wxd1

Nie ma również ratunku po 19.Gxd1 We3 20.Sb1 cxb3 21.gxf6 Hc4+ 22.Kd2 bxa2 23.Sa3 Hd3+ 24.Kc1 We2!-+ lub 19.Sxd1 Sd5 20.bxc4 Wxe2! 21.Hxe2 Sxc4-+.

19...We3 20.Sb5 c3 21.Ha3 Hxa3+ 22.Sxa3 Wxe2 23.gxf6 Wxa2 z beznadziejną sytuacją białych.

Podsumowanie: polecam teraz Państwu analizę 7 tematowych partii, które ilustrują taktyczne możliwości czarnych w tym gambicie. Czarne posiadają z pewnością za ofiarowany materiał niebezpieczną inicjatywę i dlatego znajomość teorii jest rzeczą ważną. Jeśli białe chcą uniknąć skomplikowanej gry to mogą wybrać 4.d2-d4 (zamiast 4.d5xe6), choć i tutaj czarne posiadają dobre szanse.