A. Aktywny plan

Jedną z możliwości strony mającej parę c3/d4 (lub c6/d5) jest stworzenie znanej nam już struktury z wiszącymi pionkami.

Partia 1

Gambit hetmański [A45]

Eliskases - Vaitonis
Saltsjoebaden 1952
[Jerzy Konikowski]

1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sf3 d5 4.Sc3 Ge7 5.Gg5 Sbd7 6.e3 0-0 7.Gd3 dxc4 8.Gxc4 c5 9.0-0 Sb6 10.Gb3 cxd4 11.exd4

W obozie białych pojawił się izolowany pionek na d4.

11...Sfd5 12.Hd2 Gxg5 13.Sxg5 Sxc3?

Wymiana nie przynosi czarnym konkretnych korzyści, gdyż nie są one w stanie zablokować na polu c4 powstałej pary pionków. Należało więc grać 13...h6 14.Sf3 Gd7 15.Se5 Wc8 16.Wac1 Gc6 z wzajemnymi szansami. Białe mają silnego skoczka na e5, ale czarne skutecznie blokują izolaka.

14.bxc3

Na szachownicy powstała omawiana formacja c3/d4.

14...Sd5 15.f4

Białe słusznie rozpoczynają akcję na skrzydle królewskim.

15...h6 16.Sf3 Gd7 17.Se5 Sf6 18.Wae1 Gc6 19.f5

Konsekwencja gry białych - otwarcie linii f jest potrzebne w kontynuacji ataku.

19...Gd5 20.c4

Przejście do pozycji z wiszącymi pionkami.

20...Ge4 21.fxe6 fxe6 22.Wf4 Gh7 23.c5!

Takie ruchy wykonuje się tylko wtedy, gdy pociągają za soba konkretne korzyści. Zalety posunięcia zaraz ocenimy.

23...Sd5 24.Wxf8+ Hxf8 25.Wf1 He8 26.Wf7 Hb5 27.Hf2 Hb4 28.h4

Pionek zdąża na h5, aby pomóc figurom w przeprowadzeniu akcji matowej. W księdze turniejowej przytoczono piękny wariant: 28.Wd7 Wf8 29.Wxd5 Wxf2?? (Sądzę, że 29...Ge4! ratuje partię,np. 30.Wd8 Wxd8 31.Gxe6+ Kh7 32.Gf5+ Gxf5 33.Hxf5+ Kg8 34.He6+ z wiecznym szachem.) 30.Wd8+ Wf8 31.Gxe6+ Kh8 32.Sf7+ Kg8 33.Sg5+ Kh8 34.Wxf8+ Gg8 35.Wxg8#.

28...Ge4 29.Kh2 Kh8 30.h5 Wg8 31.Gc2 Sf6

Lub 31...Gxc2 32.Hxc2 We8 33.Hg6 Wg8 34.Wd7 z matem.

32.Wxf6! Hxd4

Fatalne przeoczenie, ale pozycja czarnych była już nie do uratowania, np. 32...gxf6 33.Hxf6+ Wg7 34.Hf8+ Wg8 35.Hxh6+ Gh7 36.Hxh7#.

33.Hxd4 1-0