Partia 22

Gambit hetmański [D43]

Carlsen - Van Wely
Aerosvit Foros 2008
[Jerzy Konikowski]

1.c4 c6 2.d4 d5 3.Sf3 Sf6 4.Sc3 e6 5.Gg5 h6 6.Gxf6 Hxf6 7.e3 Sd7 8.Hc2 Hd8 9.Gd3 Ge7 10.0-0 0-0 11.Wad1

Jak się później okaże, lepiej było ustawić wieżę na c1. Możliwe jest też 11.Wfd1.

11...dxc4 12.Gxc4 b5 13.Ge2

Do tej pory partia toczyła się zgodnie z zaleceniami teorii, która poleca w tym miejscu odejście gońcem na d3. Ruch w partii jest prawdopodobnie nowinką.

13...Gb7 14.Se4! Hb6 15.Wc1

Teraz widać sens ruchu 11.Wac1.

15...Wfd8 16.Wfd1 Wac8 17.Sc5! Sxc5 18.dxc5 Wxd1+ 19.Wxd1!

Doskonała ocena pozycji: Carlsen ofiarował pionka w celu aktywizacji wieży. Oczywiście można było bronić pionka c5 ruchem 19.Gxd1, ale po 19...Ha5 z następnym Wc8-d8 czarne nie miałyby żadnych problemów. 

19...Hxc5 20.Hxc5 Gxc5 21.Wd7

Właśnie taki był cel ofiary pionka: wieża opanowała siódmą linię i do gry zaraz wkroczy skoczek.

21...Ga8

Czarne odrzuciły w swych obliczeniach wariant po 21...Ga6 22.Se5 Gb6 (22...Wf8 23.Sxc6!) 23.Wxf7 Gc7 24.Gg4 Gxe5 25.Wxa7 Wc7 26.Gxe6+ Kf8 27.Wxa6 Gxb2 28.Kf1 Ke7 29.Gg4 c5 30.Ke2 c4 31.Kd2 b4 32.Kc2 i białe zastopowały dalszy marsz nieprzyjacielskich pionków na lewej flance, natomiast na drugiej stronie białe mają dwa plusy.

22.Se5 Gb6

Czarne zdecydowały się na oddanie materiału. Po 22...Wf8 23.Gg4 f5 24.Sg6 We8 (24...Wf7 25.Wd8+ Gf8 26.Se5+-) 25.Gh5 e5 26.Sf4 Wb8 27.Gf7+ Kh8 28.Sg6+ Kh7 29.Sxe5 Wf8 30.Gg6+ Kg8 31.h4 białe miałyby pozycyjną przewagę. Ale na uwagę zasługiwało 22...f6!? 23.Sd3 Gb6 24.Sf4 Wd8 25.Wxd8+ Gxd8 26.Sxe6 Gb6 27.Gf3 Kf7 28.Sd4 Gxd4 29.exd4 Ke6 30.Kf1 Kd6 i po Ga8-b7-c8 goniec wchodziłby do gry. Powstała końcówka byłaby równa.

23.Sxf7 Wc7 24.Se5!

Można było zdobyć pionka po 24.Sxh6+ gxh6 25.Wd8+ Kg7 26.Wxa8, ale po 26...Wd7! czarne miałyby aktywną pozycję i jeden plus przy różnobarwnych gońcach nie miałby istotnego znaczenia. Dlatego ruchem w partii Carlsen wolał utrzymać napięcie.

24...Wxd7 25.Sxd7 Gc7 26.Sc5 Kf7 27.Gg4 e5 28.Gf3 Ke7 29.Kf1 Gb6 30.b4! a5 31.a3 Gxc5 32.bxc5 Gb7 33.Ke2 Ga6 34.Kd2 Kd7 35.Ge4

Powstała końcówka jest tylko minimalnie lepsza dla białych, które dysponują aktywniejszym gońcem. Zobaczmy teraz technikę realizacji tej przewagi przez Carlsena.

35...g5

Po 35...b4 36.axb4 axb4 37.Gd3 Gb5 (Przegrywało 37...Gxd3 38.Kxd3+- i 37...Gb7 38.Kc2+-) 38.Kc2! Ga4+ (38...g5 39.Gxb5 cxb5 40.Kb3 Kc7 41.Kxb4 Kc6 42.g4 e4 43.h3+-) 39.Kb2 Ke6 40.e4 g5 41.Gc2 Gb5 42.Kb3 Gf1 43.g3 h5 44.Kxb4 białe miałyby proste zadanie. Czarne po wykonaniu swego ruchu zaproponowały remis. Oczywiście Magnus odrzucił ofertę, gdyż bez ryzyka może kontynuować grę.

36.Kc3 Gc8 37.g3 Kc7 38.f4 g4?

Jedyną szansą obronną czarnych byłby wariant po 38...exf4! 39.exf4 gxf4 40.gxf4 Gd7 z realnymi możliwościami na ratunek. Tymczasem po ruchu w partii białym będzie łatwiej realizować przewagę. 

39.f5 Gd7 40.f6 Kd8 41.Kd3 a4

41...Ke8 42.Gg6+ Kf8 43.Ke4 Ge8 (43...b4 44.axb4 axb4 45.Kxe5+-) 44.Gf5 b4 45.axb4 axb4 46.Kxe5 b3 47.Gb1 b2 48.Ke6 h5 (48...Gf7+ 49.Kd6+-) 49.e4 Gg6 50.Kd6 Kf7 51.Kxc6 Kxf6 52.Kd6 z wygraną białych.

42.Gg6 Ge6 43.Kc3?

Nawet tak znakomitemu szachiście - jak Carlsen - zdarzają się wpadki. Młody Norweg nie znalazł w czasie partii następujący efektowny wariant: 43.Ke4! b4 44.Kxe5 bxa3 45.Kxe6! a2 46.f7 a1H 47.f8H+ Kc7 48.Hd6+ Kb7 49.Ge4! Ha2+ 50.Ke7 i przed matem nie ma obrony.

43...Kd7?

Przegrywa forsownie pionka. Jedyną szansą było 43...Gd7! i nie widać, jak białe mogłyby zrealizować swą przewagę pozycyjną.

44.Ge4 Gf7 45.Gf5+ Ke8

45...Ge6 46.f7+- 

46.Gxg4 Gd5 47.Gh5+ Kd7 48.Gg6 e4

Nie widać nic lepszego. Po 48...Ke6 49.e4 Gc4 50.Ge8 Kxf6 51.Gxc6 Ke6 52.Kb4 Gd3 53.Ka5 Ke7 54.Gd5 białe łatwo wygrywały.

49.g4 Ke6 50.f7 Ke7 51.h4 Kf8

51...Gxf7 52.Gxe4+- 

52.Kd4 Ke7

52...Kg7 53.h5+- 

53.h5!

53.Gxe4? Gxe4 54.Kxe4 b4! 55.Kd3 b3 56.e4 Kxf7 57.Kc3 Ke6 58.h5 Kf6= 

53...Gxf7 54.Gxe4 Ge8

54...Kd7 55.g5! hxg5 56.h6 Gg8 57.h7 z wygraną.

55.Gf5 Kf6 56.e4 Kg5 57.Gc8 Kf4 58.e5 b4 59.axb4 a3 60.Kc3 Kxe5 61.Kb3 1-0