Obrona słowiańska [D49]

Kramnik - Anand
Bonn 2008 (3 partia meczu o mistrzostwo świata)
[Jerzy Konikowski]

1.d4 d5 2.c4 c6 3.Sf3 Sf6 4.Sc3

Tym razem Kramnik zrezygnował z warianu wymiennego, w którym nie uzyskał przewagi debiutowej.

4...e6 5.e3 Sbd7 6.Gd3

Popularne obecnie w praktyce jest 6.Hc2, którego celem jest uniknięcie daleko rozpracowanych wariantów wynikających po ruchu w partii.

6...dxc4 7.Gxc4 b5

Posunięcie to po raz pierwszy zostało zastosowane w partii Schlechter-Perlis, Ostenda 1906. Ale idea ta została pogłębiona w praktyce przez Akibę Rubinsteina na turnieju w Meranie w 1924 roku. Stąd wariant ten nosi nazwę obrony merańskiej.

8.Gd3 a6 9.e4 c5 10.e5

Wariant Blumenfelda. Natomiast 10.d5!? prowadzi do ataku Reynoldsa.

10...cxd4 11.Sxb5 axb5

Grywa się również 11...Sxe5 12.Sxe5 axb5 13.0-0 Hd5 14.He2 Ga6 15.Gg5 Ge7 16.f4 0-0 z obustronnymi szansami.

12.exf6 gxf6 13.0-0 Hb6 14.He2 Gb7!?

Jest to relatywnie nowy ruch, który jest obecnie poddany dalszym analizom. Pasywna obrona pionka po 14...Ga6 może być niewystarczająca do wyrównania: 15.a4 Sc5 16.axb5 Gb7 17.Wxa8+ Gxa8 18.Sxd4! Hd6 19.b6! Sxd3 20.Hxd3 Hxb6 21.Ge3 Hb7 22.f3 Ge7 23.Gh6 (Na uwagę zasługuje 23.Wc1! 0-0 24.Sc6 We8 25.Wc4 f5 26.b4 Gf6 27.b5 Gg7 28.Wc1 z przewagą białych.) 23...Gf8 24.Ge3 Ge7 25.Gh6 Gf8 26.Sf5!? Hd5! (26...exf5 27.Hxf5! Hd5 28.Hc8+ Hd8 29.Wc1 Hxc8 30.Wxc8+ Kd7 31.Wxf8 Wxf8 32.Gxf8+/-) 27.Hxd5 Gxd5 28.Gxf8 Wxf8 29.Se3 Gc6 30.Wc1 Gd7 31.Wc7 Ke7 32.Wb7 Wc8 (32...Kd6 33.b4+/=) 33.b3 Kd8 34.Sg4 Ke7 35.Sxf6 Kxf6 36.Wxd7 Wc3 37.Wb7 h5 38.h4 Kg6 39.b4 Wb3 40.Wb8 Wb2 41.b5 Kg7 42.b6 e5 43.b7! f5 44.Kf1 e4 45.Ke1 Kh7? (45...Wb6=) 46.Kd1? (46.Wf8 Wxb7 47.Wxf5 exf3 48.Wxh5+ Kg6 49.Wg5+ Kf6 50.g3+-) 46...Kg7 47.Kc1 Wb6 48.Kd2 Wb5 49.Kc3 (49.Ke3 Wb4=) 49...Wb6 50.Kd4 Wb5 51.Kc4 Wb1 52.Kd5 e3 53.We8 Wxb7 54.Wxe3 Wb2 55.Ke5 Wxg2 56.Kxf5 Wg3 57.Wa3 (57.Kf4!?) 57...Kh6 58.Kf4 Wh3 1/2-1/2 Barejew-Karjakin, Beer-Sheva 2005.

15.Gxb5

W partii Goormachtigh-Sprangers, Belgia 2008, białe postanowiły postawić gońca na g3: 15.Gf4 Gd5 16.Gxb5 Wg8 17.Gg3 Gd6 18.Wfd1 Wg4 19.Gxd7+ (Silniejsze było 19.Sxd4! Wxd4 20.Wxd4 Hxd4 21.Gxd6 Wxa2 22.Wc1 Gc6 23.Ga3 i czarne mają duże trudności.) 19...Kxd7 20.Se5+ fxe5 21.Hxg4 Hd8 22.We1 Hg8 23.Hxg8 Wxg8 24.Gxe5? (24.f3!) 24...Gxg2 25.Gxd6 Kxd6 26.f4 Gc6+ 27.Kf1 Wg4 28.Ke2 Wxf4 z lepszymi szansami czarnych w końcówce, co też wystarczyło do późniejszego zwycięstwa.

15...Gd6

Wchodzi w grę 15...Wg8!? Natomiast w partii Abdul-Rahman, Dhaka 2006, grano 15...Gc5 16.Gd2 Ke7 17.a4 Whg8 18.g3 Hc7 19.Sh4 Se5 20.Wfc1 Hd6 21.Gd3 Wg4 22.Gf4 Wag8 23.Sg2 Gb4 24.Gxe5 fxe5 25.f3 W4g7 26.Wc2 Wc8 27.Wxc8 Gxc8 28.a5 Gb7 29.a6 Gd5 30.Kf2 f5 i w tej ostrej pozycji czarne okazały się silniejsze i partię później wygrały.

16.Wd1!

Najlepsze. Słabe jest 16.Sxd4? Wg8 17.Sf3 Ke7 18.Gxd7 Wxg2+? (Zbyt optymistycznie. Silniejsze było 18...Ga6!) 19.Kxg2 Wg8+ 20.Kh3 (20.Kh1?? Ha6!-+) 20...Ga6 21.Hd1 Gxf1+ 22.Hxf1 Hb4 23.Sg5 fxg5 24.Hb5 He4 25.Gc6 (Po 25.Gxg5+ f6 26.Gc6 Hg6 27.Hb7+ Kf8 28.Hc8+ Kf7 29.Hd7+ Ge7 30.We1 Hf5+ 31.Kg2 Wd8 32.Hc7 Hxg5+ 33.Hg3 Wd2 czarne miałyby wystarczające kontrszanse.) 25...g4+?? (25...Hh4+! 26.Kg2 Hg4+ z wiecznym szachem) 26.Kh4 Hd4 27.Ge3 Hh8 28.Gg5+ Kf8 29.Wd1 z wygraną białych, Doeppner-Voigt, Niemcy 1993.

16...Wg8 17.g3 Wg4 18.Gf4!

Kramnik dąży do skomplikowania gry. Po 18.Sd2 Ke7! czarne powinny bez problemu utrzymać równowagę: 19.Gxd7 Wag8 20.Gb5 d3 (Niejasne jest 20...Gxg3 21.fxg3 d3+ 22.Hf2 Hxb5 itd.) 21.Hxd3 (21.Gxd3 Gxg3-+) 21...Wxg3+ 22.hxg3 Wxg3+ 23.Kf1 Wxd3 24.Gxd3 Hd4 25.Sb3 Hd5 26.Ge3 Gb4 27.Sd4 Hg2+ 28.Ke2 Hg4+ 29.f3 Hg2+ 30.Gf2 Gc5 31.Ke1 Gb4+ 32.Ke2 Gc5 i remis przez powtarzanie ruchów.

18...Gxf4 19.Sxd4

Niejasne było 19.Wxd4 0-0-0 20.Wad1 Gd5 itd.

19...h5 20.Sxe6

Nie widać nic lepszego.

20...fxe6 21.Wxd7

Optycznie wygląda źle dla czarnych, ale Anand ma wszystko pod kontrolą.

21...Kf8 22.Hd3 Wg7 23.Wxg7 Kxg7 24.gxf4

Pozycja się uprościła i białe zostały z dwoma pionkami więcej. Jednak przy osłabionym królewskim skrzydle i silnym gońcu na b7 nie ma to większego znaczenia.

24...Wd8 25.He2

Po partii zwrócono uwagę na 25.Hb3!? 

25...Kh6 26.Kf1 Wg8 27.a4 Gg2+ 28.Ke1 Gh3!

Czarne odrzuciły remisowy wariant po 28...Gc6 29.Kf1 Gg2+ 30.Ke1 Gc6= i spróbowały wykorzystać odkrytą pozycję białego monarchy.

29.Wa3?

Wygląda obiecująco, ale to jest bląd. Silniejsze było 29.Wd1! np. 29...Gg4 30.He3 Hxe3+ 31.fxe3 Gxd1 32.Kxd1 Wg2 33.Kc1 Wxh2 34.Gc6 We2 35.a5 Wxe3 36.Kc2 i dwa złączone pionki mogłyby stworzyć czarnym duże problemy.

29...Wg1+ 30.Kd2 Hd4+ 31.Kc2 Gg4?!

Niedokładność wypuszczająca pewną wygraną. Prawidłową drogą do celu było 31...Gf5+! np. 32.Kb3 (32.Wd3 Wg2 33.Kb3 Gxd3 34.Hxd3 Hxf2 35.Hc3 Hxf4 36.a5 Wf2 37.a6 Wf3 38.Gd3 He3 39.Kc2 e5 40.Hc4 Wf4 41.Hc3 Wf2+ 42.Kb1 e4 43.Gb5 Hxc3 44.bxc3 Wd2 45.a7 Wd8 46.Gc6 e3 47.Kc2 e2 48.a8H Wxa8 49.Kd2 Wc8 50.Gd5 Wxc3-+) 32...Wc1 33.a5 Hd5+ 34.Gc4 Hb7+ 35.Ka4 Wc2 36.Ga6 Hd5 37.Hb5 Wc5 38.Hb4 e5 39.Gb5 Gd7 40.Hxc5 Hxc5 41.Gxd7 Hd4+ 42.b4 Hxd7+ 43.b5 Hd4+ 44.Kb3 Hd3+ 45.Kb4 He4+ 46.Kb3 Hf3+ 47.Ka4 Hxf4+ 48.Kb3 Hxf2 49.b6 Hc5 50.Wa4 Hd5+ 51.Kb2 e4 52.Wb4 Hxa5 53.Kb3 Hd5+ 54.Kb2 Hb7 55.Kc2 e3 56.Kd3 e2 57.Kxe2 He7+ 58.Kd3 Hxb4-+.

32.f3 Gf5+ 33.Gd3??

Forsownie przegrywa. Jedyną sensowaną odpowiedzią było 33.Kb3! np. 33...Wc1 34.a5 Wc2 35.Hxc2 Gxc2+ 36.Kxc2 Hc5+ 37.Kb1 Hxb5 38.a6 Hf1+ 39.Ka2 Hc4+ i czarne musiałyby zadowolić się wiecznym szachem.

33...Gh3

Anand przeoczył prosty wariant: 33...Gxd3+ 34.Wxd3 (34.Hxd3 Wg2+ z wygraną) 34...Hc4+ 35.Kd2 Hc1#.

34.a5

34.Hd2 przegrywało także wobec 34...Wg2 35.Ge2 Gf5+ 36.Kc1 Hg1+ 37.Hd1 Hxh2-+. 

34...Wg2 35.a6 Wxe2+ 36.Gxe2 Gf5+ 37.Kb3 He3+ 38.Ka2 Hxe2 39.a7 Hc4+ 40.Ka1 Hf1+ 41.Ka2 Gb1+ i 0-1 z powodu 42.Kb3 Hb5+ 43.Kc3 Hc5+ 44.Kb3 (Lub 44.Kd2 Hc2+ 45.Ke3 Hc1+ ze stratą wieży.) 44...Gc2+ 45.Ka2 Hd5+ 46.b3 Hd2-+.