Partia 24

Obrona Grünfelda [D87]

Topałow - Anand
Sofia 2010, 10 partia meczu
[Jerzy Konikowski]

Mistrz świata był już zapewne zmęczony obroną swej pozycji w "słowiańskiej" i powrócił do "Grünfelda", mimo że poniósł klęskę w pierwszej partii. Tym razem wybrał inny plan i wyszedł z debiutu obronną ręką. W grze środkowej Topałow nacisnął nieco na pozycję przeciwnika, ale Anandowi udało się utrzymać równą końcówkę. Stan meczu 5:5.

1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 d5 4.cxd5 Sxd5 5.e4 Sxc3 6.bxc3 Gg7 7.Gc4 c5 8.Se2 Sc6 9.Ge3 0-0 10.0-0 b6
W pierwszej partii Anand grał 10...Sa5.

11.Hd2 Gb7 12.Wac1 Wc8 13.Wfd1

Białe wzmacniają centrum, ustawiając swe wieże na idealnych pozycjach. Grywano także 13.h4 Hd7 14.h5 Sa5 15.Gd3 cxd4 16.cxd4 Wxc1 17.Wxc1 Wc8 18.h6 Wxc1+ 19.Hxc1 Gf8 20.Sc3 Hc8 21.d5 Sc4 22.Gd4 Sd6 23.Hf4 f6 i czarne utrzymały równowagę, Lputian-Romaniszin, Lwów 1987.

13...cxd4

Inny plan czarnych to 13...Sa5 14.Gd3 e5 15.dxe5 (Silniejsze było 15.dxc5 bxc5 16.c4 z ideą Se2-c3-d5!) 15...Gxe5 16.Gh6 We8 17.He3 He7 18.f4 Gg7 19.Gxg7 Kxg7 20.Sg3 Wcd8 21.Gb5 Wxd1+ 22.Wxd1 Wd8 23.Wxd8 Hxd8 i czarne uzyskały bez problemu wyrównanie i później partię wygrały, De Boer-Smejkal, Berlin West 1984.

14.cxd4 Hd6 15.d5

Ciekawe, czy Topałow znał partię Noori,-Aghamohammadi, IRI 2000, 15.e5 Hd7 16.e6 fxe6 17.Sf4 Wxf4 18.Gxf4 Sxd4 19.Gf1 Wxc1 20.Wxc1 Hd5 21.He3 Gf6 22.Wc7 h5 23.Hd3 Kf7 24.a4 Gc6 25.Wxa7 h4 26.h3 Gg7 27.Wa6 Hc5 28.Ge3 i białe ostatecznie wygrały.

15...Sa5 16.Gb5 Wxc1 17.Wxc1 Wc8 18.h3

Optycznie silnie wyglądało 18.Wxc8+ Gxc8 19.Sd4, ale czarne powinny utrzymać równowagę: 19...a6 (Szipow proponuje tutaj 19...Gd7 20.Gxd7 Hxd7 21.Sc6 Sxc6 22.dxc6 Hxd2 23.Gxd2 Ge5 24.f4 Gb8 z następnym marszem króla do pionka c6.) 20.Ge2 e6 21.Hc2 Gd7 22.dxe6 fxe6 itd.

18...Wxc1+ 19.Hxc1 e6

Typowy ruch w celu rozbicia pionkowego centrum białych.

20.Sf4 exd5 21.Sxd5 f5

Konsekwencja planu czarnych.

22.f3 fxe4 23.fxe4 He5 24.Gd3 Sc6

Czarne słusznie wprowadzają do gry skoczka. Zdobycie pionka po 24...Gxd5 25.exd5 Hxd5 26.Hc8+ Gf8 27.Ge2 byłoby bez sensu, ponieważ białe z parą gońców miałyby dużą inicjatywę. Natomiast czarne figury byłyby mocno związane obroną własnego króla.

25.Ga6 Sd4

Według Szipowa czarne mogły prosto grać 25...Gxa6 26.Hxc6 Ha1+ 27.Kh2 Ge5+ 28.Gf4 Gxf4+ 29.Sxf4 He5 30.Ha8+ Kg7 31.Hxa7+ Kg8 32.g3 Hb2+ 33.Sg2 Gf1 34.Hb8+ Kg7 i białe muszą remisować wiecznym szachem.

26.Hc4

Białe mają lekką inicjatywę. Trzeba więc wymieniać materiał.

26...Gxd5 27.Hxd5+ Hxd5 28.exd5

Białe dysponują parą gońców i wolnym pionkiem w centrum. Ale czarne mają na razie wszystko pod kontrolą.

28...Ge5 29.Kf2 Kf7 30.Gg5 Sf5 31.g4 Sd6

Wolniak został skutecznie zablokowany.

32.Kf3 Se8 33.Gc1 Sc7 34.Gd3 Gd6

Zamiana roli figur: tym razem goniec blokuje wolnego pionka.

35.Ke4 b5

Czarne mają przewagę pionka na lewej flance, co może być wykorzystane w późniejszej grze.

36.Kd4 a6 37.Ge2 Ke7 38.Gg5+ Kd7 39.Gd2 Gg3

Dokładniejsze było 39...Sa8! aby po Sa8-b6 związać białych obroną pionka d5. 

40.g5! Gf2+

Czarne muszą uważać, aby nie wpuścić białopolowego gońca na pole g8. Np. słabe byłoby teraz 40...Sa8? 41.Gg4+ Kc7 42.Ge6 z groźbą Ge6-g8.

41.Ke5 Gg3+ 42.Ke4 Se8 43.Gg4+ Ke7 44.Ge6

Po 44.Kf3 Sd6 45.Gb4 Gh2 46.Ge6 Ge5 47.Gg8 Kf8 czarne powinny bez problemu utrzymać równowagę.

44...Sd6+ 45.Kf3 Sc4 46.Gc1 Gd6 47.Ke4 a5 48.Gg4 Ga3 49.Gxa3+ Sxa3

I tak powstała równa końcówka.

50.Ke5 Sc4+ 51.Kd4 Kd6 52.Ge2 Sa3 53.h4 Sc2+ 54.Kc3 Sb4 55.Gxb5 Sxa2+ 56.Kb3 Sb4 57.Ge2 Sxd5 58.h5 Sf4 59.hxg6 hxg6!

Oczywiście nie można było 59...Sxe2?? 60.gxh7 i pionek awansuje.

60.Gc4 1/2-1/2