Partia 9

Obrona królewsko-indyjska [E97]

Gelfand - Nakamura
Bursa 2010
[Jerzy Konikowski]

1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 Gg7 4.e4 d6 5.Sf3 0-0 6.Ge2

Klasyczny wariant jest najczęściej spotykany w praktyce turniejowej.

6...e5 7.0-0 Sc6

Ten ruch prowadzi do ostrej i skomplikowanej gry. Mniej taktyki jest po 7...Sbd7.

8.d5 Se7 9.Sd2

Białe mają tutaj jeszcze do wyboru 9.b4 lub 9.Se1.

9...Se8

Czarne mają jasny plan: f7-f5-f4, g6-g5 z atakiem na królewskim skrzydle. Białe natomiast grają na drugiej stronie: b2-b4, a2-a4 itd. W ten sposób powstaje bardzo żywa gra z obustronnymi szansami. Nic dziwnego, że wariant klasyczny w tej formie jest bardzo popularny w kręgach szachistów lubiących taktyczne powikłania.

10.b4 f5 11.c5 Sf6 12.f3 f4 13.Sc4 g5 14.a4 Sg6 15.Ga3 Wf7

Czarne planują przegrupowanie swych sił: na f8 stanie goniec, natomiast wieża zajmie jego miejsce z naciskiem na pozycję nieprzyjacielskiego króla.

16.b5

Klasyczny atak - charakterystyczny dla tego wariantu - ilustruje partia Bielawski-Nakamura, Amsterdam 2009: 16.a5 h5 17.b5 dxc5 18.b6 g4 19.bxc7 Wxc7 20.Sb5 g3! 21.Sxc7 Sxe4 22.Se6 (22.fxe4 Hh4 23.h3 Gxh3 z atakiem) 22...Gxe6 23.dxe6 gxh2+ 24.Kxh2 Hh4+ 25.Kg1 Sg3 26.Gxc5 e4 27.Wa4 Wc8 28.Gxa7 b5 29.Wb4 (29.axb6 Gd4+ i czarne matują) 29...bxc4 30.Gxc4 Hh1+ 31.Kf2 e3+ 32.Gxe3 fxe3+ 33.Kxe3 Sxf1+ 34.Gxf1 (34.Hxf1 Hh4-+) 34...Hg1+ 0:1.

16...dxc5

Inną możliwością jest 16...Gf8!? 

17.Gxc5 h5 18.a5 g4 19.b6 g3! 20.Kh1

Po 20.h3 nastąpi oczywiście 20...Gxh3! 21.gxh3 Hc8 z atakiem.

20...Gf8

Piękny atak przeprowadziły czarne w partii Ftacnik-Cvitan, Niemcy 1997, po 20...Sh7!? 21.d6 Hh4 22.Gg1 Gh3 23.bxc7 Gxg2+ 24.Kxg2 Hh3+!! 25.Kxh3 Sg5+ 26.Kg2 Sh4+ 0:1.

21.d6

Atakujące możliwości czarnych widać po 21.Gg1 Sh4 22.We1 Sxg2! 23.Kxg2 Wg7 24.Sxe5 gxh2+ 25.Kh1 Sxe4 0:1, Roussel -Charbonneau, Montreal 2008. Ruch wykonany przez Gelfanda jest prawdopodobnie nowinką.

21...axb6 22.Gg1

Białe muszą grać bardzo dokładnie. Przykładowy wariant pokazuje, jakie niebezpieczeństwa czyhają na białe: 22.axb6 Wxa1 23.Hxa1 cxd6 24.Wd1 Sg4! 25.fxg4 Hh4 26.Gg1 (26.h3 hxg4-+) 26...hxg4 27.Sd2 gxh2 28.Gxh2 d5 29.Sxd5 Hxh2+! 30.Kxh2 Wh7+ 31.Kg1 Gc5+ 32.Kf1 Wh1#.

22...Sh4!

Stwarza groźbę Gc8-h3!

23.We1

Zwalnia miejsce dla gońca. W przypadku 23.Sxe5 wygrywa oczywiście 23...Gh3! 24.Gd4 (24.gxh3 g2#) 24...Gxg2+ 25.Kg1 Wg7 26.hxg3 Wxg3-+.

23...Sxg2!?

Czarne grają konsekwentnie na atak. Mniej więcej równy wariant po 23...Gxd6 24.hxg3 fxg3 25.Sxd6 cxd6 26.Gxb6 He7 Nakamurę nie zadawalał.

24.dxc7??

Doświadczony arcymistrz klasy światowej Borys Gelfand nie wytrzymał napięcia walki i popełnia przegrywający błąd. Nie było w tej pozycji wyboru. Jedyne było więc 24.Kxg2! Arcymistrz Barlow analizuje tutaj taki wariant: 24...Wg7 25.dxc7 gxh2+ 26.Kh1 (26.Kxh2 Sg4+! 27.fxg4 Hh4+ 28.Kg2 hxg4-+) 26...hxg1H+ 27.Wxg1 Hxc7 28.axb6 Wxa1 29.bxc7 Wxd1 30.Gxd1 Wxg1+ 31.Kxg1 Se8 32.Sd5 Ge6 33.Sxe5 Gd6 34.Sxf4 Sxc7 z równą końcówką.

24...Sxe1

Grozi mat na g2. Nie ma więc czasu na bicie na d8.

25.Hxe1 g2+!

Ważne wtrącenie.

26.Kxg2 Wg7+ 27.Kh1 Gh3 28.Gf1 Hd3!!

Znakomite posunięcie podkreślające możliwości kombinacyjne czarnych.

29.Sxe5

29.Gxd3 Gg2# lub 29.Gxh3 Hxf3+ 30.Gg2 Hxg2#.

29...Gxf1 30.Hxf1 Hxc3

Przewaga materialna jest po stronie czarnych i partia jest więc praktycznie rozstrzygnięta.

31.Wc1 Hxe5 32.c8H Wxc8 33.Wxc8 He6 0-1